WRC zmaga się z protestami
Extinction Rebelion (XR; Bunt Przeciwko Wymieraniu) to ruch, który przeprowadza akcje protestacyjne, wykorzystując masowe, obywatelskie nieposłuszeństwo. Jednym z celów tych działań jest próba zwrócenia uwagi na konieczność edukacji i działań, które mają zapobiec antropogenicznym zmianom klimatu. Akcje zazwyczaj są wyjątkowo uciążliwe i nieuzgadniane z władzami. Polegają chociażby na kładzeniu się na ruchliwych ulicach i blokowaniu ruchu.
Poliisi ottanut rauhallisia mielenosoittajia kiinni jalkakäytävältä. Videolla perustelevat poliisilailla. Sumutuskeissin ratkaisun mukaan mielenosoituksiin pitää soveltaa kokoontumislain 10:ttä pykälää, ei poliisilakia.#rallikapina #elokapina https://t.co/vO8wsI2mZr
— Pessi Jouste (@PessiJouste) August 3, 2023
Fińska odłam XR od lat pojawia się na kultowej rundzie WRC, Rajdzie Finlandii. Podczas ostatniej edycji grupa zablokowała jedną z głównych ulic w Jyvaskyla – Hannikaisenkatu, aby utrudnić przeprowadzenie imprezy i zwrócić uwagę na swoje hasła jak największej liczbie osób. Na banerach pojawia się m.in. hasło „Stop the rallies” (pol. powstrzymać rajdy). Udało się to na około godzinę, bo policja aresztowała protestujących i wypuściła po przeprowadzeniu czwartkowej części rajdu. W tym roku także planowane jest zakłócenie fińskiej rundy Rajdowych Mistrzostw Świata.
Zakaz najpierw w Finlandii, potem w UE
O tym dlaczego ruchowi XR przeszkadzają rajdy, opowiedział fińskiemu Ilta Sanomat 67-letni aktywista, Heljä Taavitsainen. W jego ocenie szkodliwe dla planety jest nie tylko jeżdżenie w samej imprezie, ale i logistyka związana z dotarciem zespołów i kibiców na miejsce. Zarzuca uczestnikom takich imprez „powiązanie z kapitalizmem kopalnym” oraz „idealizację wspólnego podróżowania transportem prywatnym”.
„Nasze działania mają charakter lokalny, chociaż myślę globalnie” – mówi Heljä Taavitsainen dla Ilta Sanomat. „Dlatego krytykujemy rajdy mistrzostw świata (WRC). Również w tym roku zorganizowano w sumie 13 zawodów i nie sposób wszędzie protestować przeciwko każdemu z nich. Wydaje się, że kibice rajdów i publiczni sponsorzy nie są w stanie zrozumieć wad ogromnych łańcuchów logistycznych rajdów WRC. Wykorzystywanie rajdu do reklamowania samochodów na każdym kontynencie i w krajach takich jak Kenia jest nieodpowiedzialne i wątpliwe.
Rok 2023 był najcieplejszy w historii pomiarów. Biznes rajdowy to wielkie kłamstwo. Przebiera się za sport i twierdzi, że realizuje cele klimatyczne poprzez rozwój samochodów. […] W fazie przejściowej najważniejsze jest to, aby rundy WRC pozbawiono wszelkiego dofinansowania publicznego. W przyszłości taki zakaz należy przenieść na szczebel UE. Jeśli w przyszłości nadal będą próby organizowania i promowania rajdów, należy wprowadzić uciążliwe podatki”.
O poparcie będzie ciężko
Jak na razie próba powstrzymania organizacji Rajdu Finlandii nie przynosi skutków. Impreza ponownie będzie stanowić rundę WRC w dniach 1-4 sierpnia 2024 r. O poparcie działań XR będzie wyjątkowo trudno w samej Finlandii, gdzie rajdy samochodowe są wyjątkowo popularne. W 2022 r. grupa także demonstrowała podczas Rally Finland, ale została oblana zwierzęcymi odchodami.
Finowie od lat są czołowymi postaciami WRC, a w ostatnich dwóch sezonach mistrzostwo świata zdobywał Kalle Rovanpera. On sam jest pod ostrzałem fińskiego odłamu XR, bo jak w przypadku wielu topowych kierowców jest rezydentem Monako i nie odprowadza podatków w ojczystym kraju.