Sprężyny w zawieszeniu – co to właściwie jest?
Większość współczesnych pojazdów wyposażona jest w tak zwane sprężyny śrubowe. Tworzy się je z grubego stalowego drutu uformowanego w odpowiedni kształt. Trudno byłoby wyobrazić sobie zawieszenie, które ich nie ma, ponieważ są one nierozłącznym elementem tego wyposażenia. Odpowiadają one przede wszystkim za to, aby wszelkie wstrząsy i drgania generowane w czasie podróży nie przenosiły się do kabiny pasażerskiej. W skrócie: zwiększają komfort jazdy. Sprężyny zawieszenia montowane są pomiędzy wahaczem, a podłużnicą. O tym pierwszym już pisaliśmy – treść tamtego artykułu przeczytacie tutaj.
Sprężyny zawieszenia odpowiadają również za docisk kół do nawierzchni oraz za utrzymanie stałego prześwitu. Jak to dokładnie działa? Otóż omawiany element:
- rozciąga się, kiedy koło wjedzie w dziurę,
- ściska się, jeżeli koło najedzie na wybrzuszenie.
Cały mechanizm następnie tłumiony jest przez amortyzator w celu uniknięcia przykrych sytuacji. Chodzi tu np. o kołysaniu samochodu lub, żeby koło nie odrywało się od drogi.
W ramach ciekawostki warto wspomnieć, jak sytuacja wygląda w przypadku pojazdów sportowych. Tam zdarza się bowiem, że stosowane jest zawieszenie gwintowane z regulacją wysokości i twardości. Ma to zarówno swoje plusy jak i minusy. Z korzyści możemy wymienić, iż takie auto lepiej radzi sobie podczas jazdy i zdecydowanie mniej kołysze się na zakrętach. Widoczną na pierwszy rzut oka wadą zdecydowanie jest niski skok zawieszenia – może on powodować spore problemy na dużych nierównościach.
Sprężyny w zawieszeniu – objawy
Sprężyny zawieszenia to elementy, które rzadko wymagają obsługi. Na tym etapie warto podkreślić, że ich zużycie może być trudne do zauważenia przez kierowców. Stalowe sprężyny stopniowo tracą swoją sprężystość, co może skutkować nieznacznym obniżeniem prześwitu samochodu i zmiękczeniem zawieszenia. Niemniej jednak proces ten nie zawsze jest odczuwalny w trakcie jazdy i nie zawsze negatywnie wpływa na jazdę. Sprężyny śrubowe charakteryzują się minimalnym ryzykiem tarcia pomiędzy zwojami, co prowadzi do redukcji możliwości zatarcia, przegrzania lub uszkodzenia sprężyn.
Sprężyny w zawieszeniu – awarie
Tak naprawdę wyraźną zmianę w pracy zawieszenia zauważymy dopiero przy faktycznej awarii sprężyny. Najczęściej spotykanym problemem jest pęknięcie sprężyny, które pojawia się przeważnie w pobliżu gniazd. Główną przyczyną tego jest zaawansowana korozja, lecz mogą być to również inne czynniki, chociażby przeładowanie pojazdu. Z tego powodu na pękniecie sprężyny najbardziej narażone są samochody dostawcze oraz te wyposażone w instalację gazową.
Taka awaria jest bardzo groźna i nie powinniśmy jej lekceważyć. Może ona doprowadzić nawet do niebezpiecznej sytuacji na drodze. Gdy pęknie sprężyna, koło straci resorowanie, a wahacz oprze się o gumowy odbój lub o zepsutą sprężynę. W takim przypadku nie będziemy w stanie jechać dalej. To jednak niejedyny scenariusz przy pęknięciu sprężyny. Niektóre z nich są mniej groźne, przez co trudniej je wykryć. Jeżeli dojdzie do pęknięcia na końcowych zwojach i sprężyna pozostanie na swoim, to nie wpłynie to znacząco na komfort jazdy. Sygnałem, że coś jest nie tak będzie stukot z zawieszenia słyszalny podczas przyśpieszania, hamowania, skręcania oraz przejazdu przez nierówności.
Gdy tylko zauważymy korozję lub pęknięcia sprężyć jak najszybciej musimy je wymienić na nowe i to obie. W przypadku zużycia, czy usterki jednej sprężyny należy wymienić też drugą na tej samej osi. Trzeba tak robić, aby zachować równowagę sił resorowania. Najlepszym sposobem na sprawdzanie zużycia sprężyn jest kontrolowanie ich wysokości. Możemy to robić podczas regularnych testów amortyzatorów.
Jeżeli zlecamy wymianę amortyzatorów warto zwrócić się z tym do zaufanego serwisu. Zawsze po wymianie należy sprawdzić, czy geometria zawieszenia jest poprawna. Ważne jest też, aby wymianą zajął się doświadczony mechanik zwłaszcza jeśli chodzi o wymianę sprężyn w kolumnie MacPhersona. Bez użycia odpowiednich narzędzie sprężyna oraz nakrętka mogą wystrzelić, stwarzając przy tym poważne niebezpieczeństwo.