Poradnik
Szarpanie w automatycznej skrzyni biegów – czy to zjawisko normalne, czy zapowiedź usterki?
Warto wiedzieć, że każdy automat składa się z trzech podstawowych elementów: sprzęgła do silnika, zespołu przełożeń i zespołu sterowania automatem. Rolą pierwszego jest dostarczanie momentu obrotowego z wału napędowego do wału napędzanego. Takiego nie znajdziemy jednak w bezzstopniowych skrzyniach automatycznych CVT.
Drugi jak nazwa wskazuje to zestaw kół zębatych. Ma za zadanie realizować różne przełożenia. W związku z tym, że części tworzące ten układ, generują dużą ilość ciepła, to potrzebują do prawidłowego działania oleju przekładniowego.
Trzeci element odpowiada za sterowanie przełożeniami. Dzięki wbudowanemu sterownikowi otrzymuje on sygnały pochodzące ze skrzyni biegów i na ich podstawie realizuje zmiany przełożeń. W trakcie tego procesu sprawdzana jest prędkość, obroty czy temperatura oleju przekładniowego. Całość informacji dociera do komputera pokładowego samochodu, który hydraulicznie steruje zmianą biegów. Zmiany biegów powinny być płynne i bez szarpnięć. Ponadto automat powinien działać bez szumów lub dziwnych dźwięków.
Często spotykanym problemem w samochodach z automatyczną skrzynią biegów jest szarpanie podczas zmiany biegów. Objawia się ono tym, że gdy skrzynia zmieni bieg na wyższy, odczuwalne jest „kopnięcie” w tył auta. Jeśli takie zjawisko występuje po ok. 20 min od uruchomienia silnika, kiedy olej jest rozgrzany, a skrzynia prześlizguje się i bije pomiędzy biegami lub ma opóźnienia w zmianie biegów, może to zwiastować nadchodzące na problemy.
Co zrobić, gdy automat szarpie przy zmianie biegów?
Tak jak wspominaliśmy powyżej, do prawidłowej pracy automat potrzebuje oleju przekładniowego. Szarpanie automatycznej skrzyni biegów jest naturalnym zjawiskiem powiązanym z jazdą na przepracowanym oleju bądź w sytuacji, gdy jest go zbyt mało w przekładni.
Szarpanie automatycznej skrzyni biegów może wynikać także ze zużycia się bądź uszkodzenia jej elementów. Tak, jak i błędne sterowanie elektroniczne lub problemy z układem napędowym.
Najczęstszą przyczyną problemów tej natury jest jednak olej, zwłaszcza w przypadku szarpnięć lub opóźnień w zmianie biegów. Olej przekładniowy musi mieć podobnie jak olej silnikowy odpowiednią lepkość.
Im starszy, tym więcej w nim zanieczyszczeń, które mogą uszkadzać ruchome części skrzyni biegów. Te wówczas zaczynają się zacinać, otwierając się i zamykając z niewłaściwą prędkością. Efektem tego jest wspomniane szarpanie. Dlatego, by problem ten wyeliminować warto zacząć od wymiany oleju przekładniowego na nowy i właściwy dla danej automatycznej skrzyni biegów.
Jeśli nie zużyty olej przekładniowy, to dlaczego pojawia się problem z szarpaniem?
Problemy z szarpaniem nie muszą zawsze wynikać z niewłaściwej pracy przekładni. Takie może się pojawić także w związku z usterkami elementów innych podzespołów. Na przykład awarii układu elektrycznego silnika, czy ABS.
Jeśli wymiana oleju automatyczna skrzynia biegów nadal szarpie podczas postoju lub zmiany biegów, przyczyną może być uszkodzenie przemiennika momentu obrotowego lub tarcz sprzęgła. Warto też poddać kontroli wał napędowy, tylne wahacze i stabilizatory.
Dosyć często przyczyną takiego zjawiska jest także usterka zaworów lub ich nadmierne zabrudzenie.
