Nie jest tajemnicą, że dziś by spiąć budżet domowy wielu Polaków musi się mocno starać. Zwłaszcza jeśli korzystają z zasiłku dla bezrobotnych i są zdani na państwowe świadczenia, dopóki pracy nie znajdą. O nowym świadczeniu w związku z tym mówi się albo dobrze, albo źle. To dlatego, że według planów czterocyfrowa kwota trafiałaby co miesiąc do wszystkich. Zarówno do tych co pracują, jak i do tych bez pracy. Na czy to miałoby polegać?

Takiego zasiłku jeszcze w Polsce nie było – kasa do wydania na co się chce i za darmo

Powraca temat nowego zasiłku, którego jeszcze w Polsce nigdy nie było. To nie znaczy, że nie funkcjonował gdzie indziej na świecie, czy w Europie. Temat bezwarunkowego dochodu podstawowego (BDP) nie jest wcale nowy.

Takie świadczenie wypłaca się każdej osobie bez względu na wiek, dochody i zatrudnienie. Ma ono umożliwiać zaspokojenie podstawowych życiowych potrzeb. Po co wydawać takie pieniądze? Chociażby po to, żeby sprawdzić co zrobisz, kiedy wreszcie nie będziesz się martwić, czy masz pieniądze na czynsz? Jak ludzie będą się rozwijać i kształcić, jeśli nie muszą marnować już czasu, by się dorabiać?

Takie zasiłek mógłby wynieść 1300 zł lub 2080 zł- dla każdego Polaka

Co trzeba zrobić, by otrzymać takie pieniądze co miesiąc? Czy ekstra tysiące złotych wymagają spełnienia jakichś kryteriów? Nie. Polacy zwyczajnie zamiast wszelkiej maści dodatków, zasiłków i dopłat na prąd, czy węgiel, wyprawek dla uczniów, otrzymywaliby jeden zasiłek. W stałej wysokości, co miesiąc czterocyfrowy np. 1300 zł.

To dużo i nie dużo pamiętając, jakie oszczędności można poczynić na biurokracji i nakładach pracy. Wszelkie świadczenia w Polsce obsługują przecież tysiące urzędników, których pensje kosztują. Na dodatek fakt, że nikt nie będzie przymierał głodem jest dodatkową korzyścią i nie jedyną.

Bezwarunkowy dochód podstawowy wśród ekonomistów ma tyle samo zwolenników, co przeciwników. W przypadku Polaków proporcje rozkładają się nieco inaczej. Ci, którzy sobie radzą i zarabiają mieliby też coś nareszcie i dla siebie. Mogliby taki zasiłek zainwestować w swoje wykształcenie, albo pomnożyć. To byłoby z korzyścią dla państwa.

Kwota 1300 zł to kwota umowna takiego zasiłku i określono ją jeszcze przed pandemią i inflacją. Ustalono ją więc w warunkach w miarę stabilnych kosztów utrzymania. Tak, by była blisko tak zwanemu minimum egzystencji – i tylko dla Polaków. Dziś powinna być tak samo waloryzowana, jak świadczenia w Polsce, czyli taki zasiłek wyniósłby 2080 zł.

Jakie założenia, by taki zasiłek wypłacać ustalono? Dla kogo taki w Polsce?

W związku z tym, że takie świadczenie jak nazwa wskazuje jest bezwarunkowe, to powinno przysługiwać bez warunków związanych np. ze składkami, podejmowaną pracą.
Jest to świadczenie powszechne i dlatego ma przysługiwać wszystkim obywatelom albo mieszkańcom danego terytorium, a nie wybranej grupie.

Takie świadczenie jest indywidualne i skierowane do jednostek, a nie do rodzin czy gospodarstw domowych. Powinno być niezależne o tego, w jaki sposób gospodarstwo domowe jest zbudowane i nie powinno różnić się wysokością.

Zasiłek ma mieć formę pieniężną. To znaczy, że nie będzie oferowany w formie dóbr, usług czy ograniczonych bonów na konkretne towary, czy usługi. Ponadto ma być wypłacany regularnie. Mówi się o wypłacaniu takich pieniędzy raz w miesiącu. Kto miałby go wypłacać?

Takie świadczenie najczęściej wypłacało państwo lub mniejsza jednostka (np. stan w Stanach Zjednoczonych). Taki zasiłek wprowadzano w formie eksperymentu w USA, Finlandii (2017-2019), a na Alasce ma formę niemalże identyczną do założeń jego funkcjonowania. Wypłaca się kwotę 3284 USD. Jedynym warunkiem, aby dostać pieniądze z Permanent Fund Dividend, jest mieszkanie na Alasce dłużej niż rok i zamierzać pozostać mieszkańcem Alaski na czas nieokreślony.

W Polsce, jeszcze przed pandemią do wdrożenia takiego zasiłku proponowano  na początek najbiedniejsze powiaty. Ministerstwa Finansów wyliczyło, że takim zasiłkiem można objąć mieszkańców powiatów:

moniecki – podlaskie
chełmski – lubelskie
hrubieszowski – lubelskie
lubaczowski – podkarpackie
kolneński – podlaskie
opolski – opolskie.

Na ile realne jest wdrożenie takiego zasiłku? W Unii Europejskiej istnieje sprawdzony już mechanizm wyrównywania szans. Dlatego, kiedy uporamy się z drożyzną idea BDP ma duże szanse, by stać się rzeczywistością w konkretnych miejscach. Czytaj także: To świetna wiadomość dla seniorów. Świadczenia wzrosną i będą nowe – czterocyfrowe i BEZ kryterium dochodowego